Người Nữ Tu trẻ Dòng Mến Thánh Giá sống tình bạn với Chúa Giêsu Kitô Chịu-Đóng-Đinh
Trong việc giáo dục, huấn luyện tu sĩ, Mẹ Giáo hội mời gọi: mỗi tu sĩ là người chịu trách nhiệm trước tiên của lời thưa “xin vâng”, đáp lại tiếng Chúa kêu gọi, và chấp nhận mọi hậu quả của lời đáp trả đó. Lời mời gọi và hành động của Thiên Chúa cũng như tình yêu của Người luôn luôn mới mẻ, còn những hoàn cảnh lịch sử thì không bao giờ lặp lại. Do đó, người được gọi không ngừng được mời đáp lại bằng câu trả lời có ý thức, mới mẻ và đầy trách nhiệm[1].
Trong xã hội Việt Nam hôm nay, lối sống thực dụng và chủ nghĩa cá nhân đang ít nhiều chi phối suy nghĩ, nếp sống, hành động của tu sĩ khiến cho đời tu bị biến chất. Cách sống thiếu trưởng thành của một số tu sĩ khiến đời tu mất đi tính khả tín đối với con người thời đại.
Trong khi đó, việc giáo dục, huấn luyện bằng luật lệ, nguyên tắc… dường như không còn phù hợp. Đứng trước thực trạng này, việc huấn luyện người tu sĩ trưởng thành, sống trong sáng dưới sự hiện diện của Chúa là một vấn đề quan trọng. Dưới ánh nhìn yêu thương của Chúa, người tu sĩ trẻ sẽ can đảm vượt thắng chính mình và khao khát làm đẹp lòng Chúa.
Một trong những phương cách giúp các nữ tu Mến Thánh Giá, đặc biệt các nữ tu trẻ sống dưới sự hiện diện của Chúa là việc xây dựng và sống tình bạn với Chúa Giêsu Kitô Chịu-Đóng-Đinh. Khi ý thức về sự hiện diện yêu thương và gần gũi của Chúa trong cuộc đời, các tu sĩ trẻ cũng sẽ nhiệt thành, triển nở trong ơn gọi và dấn thân trong sứ mạng, đoàn sủng của Dòng.
Thánh Gioan Bosco – Cha, Thầy, Bạn của Giới trẻ – khi còn là học sinh đã sống thân tình với các bạn và chịu sự ảnh hưởng bởi các bạn hữu tốt lành[2]. Chính vì vậy, khi thi hành sứ vụ đồng hành với giới trẻ, phương pháp giáo dục của Don Bosco luôn đề cao giá trị của tình bạn: Tình bạn giữa nhà giáo dục với học viên và tình bạn giữa các em với nhau; vì không có thân tình, không có tin tưởng; không có tin tưởng, không có giáo dục[3]. Hệ thống Giáo dục Dự phòng của Don Bosco biến học sinh thành bạn hữu và giúp họ nhìn thấy nơi nhà giáo dục như những người thân, sẵn sàng nói với họ bằng tiếng lòng để giúp họ tốt hơn[4]. Tương quan tình bạn được diễn tả giữa nhà giáo dục và học sinh mang một giá trị cao quý và rất hữu ích cho tiến trình giáo dục. Cũng thế, việc xây dựng và sống tương quan tình bạn với Chúa Giêsu của mầu nhiệm Thập giá cũng là điều mà các nữ tu trẻ được mời gọi vươn tới. Chúa Giêsu Kitô Chịu-Đóng-Đinh trở thành người thầy, là mẫu gương và cũng là người bạn đồng hành với các nữ tu trong tiến trình huấn luyện và suốt cuộc đời dâng hiến.
Thật thế, đối với người nữ tu trẻ Dòng Mến Thánh Giá, mỗi khi tuyên khấn, các chị em mạnh mẽ tuyên xưng: “Nhân danh Đức Giêsu Kitô Chịu-Đóng-Đinh là đối tượng duy nhất của lòng trí con […] con tự nguyện cam kết bước theo sát dấu chân Đức Giêsu trên đường Thánh Giá…”[5]. Với lời tuyên khấn đó, người nữ tu “đã hoàn toàn thuộc về Chúa Giêsu Kitô, vì đã hiến thân thân trọn vẹn cho Người”[6]. Với ý nghĩa của lời cam kết này và để giúp cho tiến trình tự huấn luyện nơi người nữ tu, cùng với việc ý thức và sống dưới sự hiện diện Chúa, chị em cũng được mời gọi xây dựng tình bạn, kết thân với Chúa Giêsu Kitô Chịu-Đóng-Đinh để luôn say mến, thi hành Lời Ngài và noi gương Ngài. “Anh em là bạn hữu của Thầy, nếu anh em thực hiện những điều Thầy truyền dạy” (Ga 15,14). Tình bạn với Chúa Giêsu là tình bạn lâu dài, vĩnh cửu, tình bạn được thiết lập trên trần gian nhưng hướng về Vương Quốc Thiên Chúa. Để làm mới lại đời dâng hiến mỗi ngày, chị em cần gặp gỡ thân tình với Chúa, thường xuyên sống dưới sự hiện diện của Ngài. Nhờ sự gặp gỡ mới mẻ và thường xuyên này, chị em sẽ có lửa nhiệt tình để trung thành với ơn gọi thánh hiến, sống từ bỏ cách triệt để và có thể đạt tới sự sẵn sàng nội tâm để Thiên Chúa vào trong linh hồn và linh hồn kết hợp với Thiên Chúa. Việc kết hợp chặt chẽ với Thiên Chúa, tận thẳm sâu linh hồn chị em hưởng được một niềm vui và một sự bình an không lệ thuộc vào hoàn cảnh bên ngoài[7]. Đồng thời, như người bạn, chị em thông dự vào tinh thần trung gian của Đức Giêsu Kitô và tiếp nối sứ mạng cứu độ của Ngài[8].
Bên cạnh đó, để gắn bó và sống tình bạn với Đức Kitô trong Mầu Nhiệm Thánh Giá, ngoài việc trung thành với đời sống Phụng vụ đã được quy định, người nữ tu cần phải dành nhiều thời gian suy ngắm Lời Chúa, trung thành với việc đọc, chia sẻ và áp dụng Lời Chúa trong cuộc sống. Người nữ tu vun trồng tinh thần nguyện ngắm và thực hành theo đúng ý Giáo hội và Đấng Sáng Lập mong muốn, lấy Kinh thánh là nguồn lương thực nuôi dưỡng đời sống thánh hiến. Trong khi thực hành nguyện ngắm, đối tượng ưu tiên của người nữ tu Mến Thánh Giá là Đức Kitô Chịu-Đóng-Đinh[9]. Linh đạo Mến Thánh Giá hướng trọn lòng trí chị em vào Trái tim bị đâm thâu của Chúa Kitô Chịu-Đóng-Đinh như biểu tượng của tình yêu cứu độ lớn lao[10].
Để sống dưới sự hiện diện của người bạn Giêsu, người nữ tu trẻ cũng cần tuân giữ sự thinh lặng bên trong và cả bên ngoài để dễ dàng kết hợp mật thiết với Chúa hơn, nhất là khi đối diện với những ồn ào, bận rộn của công việc mục vụ hay học tập. Bất cứ nơi đâu, để duy trì sự kết hợp với Chúa, hướng trọn lòng trí về Chúa, nhớ đến Chúa, người nữ tu hãy dâng câu châm ngôn của Dòng: “Lạy Chúa Giêsu Kitô Chịu-Đóng-Đinh là đối tượng duy nhất của lòng trí chúng con, chúng con thờ lạy Chúa, chúng con chúc tụng Chúa vì Chúa đã dùng Thánh Giá mà cứu chuộc trần gian”[11] cùng những lời nguyện tắt và rước lễ thiêng liêng. Sự tĩnh lặng nội tâm giúp người nữ tu vượt qua sự trống rỗng của tâm linh và có nghị lực vượt qua những khó khăn, thử thách trong cuộc sống vì xác tín về sự đồng hành, yêu thương của người bạn Giêsu.
Để xây dựng và sống tình bạn với Chúa Giêsu trên Thánh Giá, cầu nguyện là cách thức để gặp gỡ Thiên Chúa trong tin yêu. Đời tu không thể đứng vững mà không có đời sống cầu nguyện sâu xa. Chính nhờ cầu nguyện, người tu sĩ biết tập trung chú ý vào Thiên Chúa[12] và nhận thấy sự hiện diện gần gũi của Ngài. Vì thế, cầu nguyện cũng là phương thế hữu hiệu và thiết thực nhất giúp người nữ tu Mến Thánh Giá xây dựng và sống tình bạn với Chúa Giêsu Kitô Chịu-Đóng-Đinh. Chị em ngày càng phải thấm nhuần tâm tình của Đức Kitô nhờ đối thoại thường xuyên với Ngài. Nhưng để có thể thật sự nuôi dưỡng đời sống tâm linh và sống tình bạn với Chúa Giêsu thì cầu nguyện phải là sự gặp gỡ đích thực. “Chúa dạy đọc kinh để giúp con cầu nguyện, nhưng việc chính là gặp gỡ, nói chuyện giữa Cha và con”[13]. Bản chất của cầu nguyện chính là sự gặp gỡ liên vị giữa Chúa và chị em. Và nhờ sự gặp gỡ đó, chị em cảm nếm được tình yêu của Đấng Chịu-Đóng-Đinh và hiểu về Ngài. Cái “hiểu” đến từ cảm nghiệm, không phải đến từ suy luận hay lý thuyết.
Về việc cầu nguyện, trong lòng Giáo hội, nhất là đối với các chị em Mến Thánh Giá, Đức Cha Lambert là tấm gương và là thầy dạy. Theo ngài, để gia tăng đời sống thiêng liêng, không có phương thế nào hữu hiệu bằng “sự đối thoại thường xuyên với Thiên Chúa và lòng trung thành với tác động của ân sủng Người”[14]. Sự cầu nguyện phải tập trung vào một niềm khao khát gặp gỡ Chúa Giêsu Kitô Chịu-Đóng-Đinh. Với người bạn Giêsu, chị em có thể trò chuyện và chia sẻ những điều sâu kín nhất. Khi cầu nguyện, chị em cởi mở tất cả với Ngài, dành chỗ cho Ngài để Ngài có thể hành động, có thể bước vào và có thể chiến thắng[15]. Điều kiện tiên quyết để có thể cầu nguyện, gặp gỡ Thiên Chúa, và nuôi dưỡng đời sống tâm linh, là phải có tình yêu. Lời cầu nguyện chủ yếu là sự chờ đợi tràn đầy niềm ao ước khát khao của tình yêu. Sự hoàn thiện của việc cầu nguyện được phát xuất từ sự gặp gỡ giữa ơn Chúa với một trái tim và một tinh thần đã được chuẩn bị sẵn sàng[16].
Việc các nữ tu Mến Thánh Giá, nhất là nữ tu trẻ, sống dưới sự hiện diện của Chúa Giêsu Kitô Chịu-Đóng-Đinh sẽ giúp chị em ngày càng gắn bó mật thiết với Thiên Chúa và xây dựng tương quan bằng hữu thân tình với Ngài. Quá trình tìm hiểu, ý thức sự hiện diện và gặp gỡ với Chúa Giêsu Kitô Chịu-Đóng-Đinh được đi vào chiều sâu, thì sự hiện diện của Ngài trong tâm hồn chị em càng gần gũi hơn. Càng yêu Chúa Giêsu Kitô Chịu-Đóng-Đinh, chị em sẽ khao khát sự hiện diện của Ngài. Sức mạnh tình yêu nhận được từ việc luôn nhận ra sự hiện diện yêu thương của Ngài và cuộc gặp gỡ thân tình với Ngài sẽ giúp người nữ tu Mến Thánh Giá không còn nhìn chị em trong cộng đoàn theo phẩm, theo sắc, theo hiệu năng công việc nhưng gặp gỡ nhau bằng trọn vẹn hiện hữu và thấy nơi người khác là một nhân vị để trân trọng, yêu thương.
Ý thức sự hiện diện của Chúa Giêsu Kitô Chịu-Đóng-Đinh và gặp gỡ Ngài mọi lúc, mọi nơi chính là nhân tố nuôi dưỡng sự thanh thản, bình an và niềm vui; những nhân tố này trở thành sức mạnh trong đời sống cộng đoàn và hoạt động tông đồ của chị em. Đức Thánh Cha Phanxicô đã nói: “Nếu không có những thời khắc lâu để thờ phượng, gặp gỡ Lời Chúa trong kinh nguyện, hay đối thoại chân thành với Chúa, công việc của chúng ta dễ dàng trở thành vô nghĩa; chúng ta mất năng lượng do sự chán ngán và những khó khăn, và nhiệt huyết của chúng ta tắt dần”[17].
ANNA TIẾN DÂNG
[1] x. Potissimum Institutioni (Những chỉ dẫn về việc huấn luyện trong các Hội dòng), 29.
[2] x. Bosco, Hồi kí nguyện xá, 72-83.
[3] x. Petitclerc, Giáo dục hôm nay cho ngày mai, 64.
[4] x. Bosco, The Preventive System, I, 3-4.
[5] x. Hiến chương, Điều 36: Công thức khấn.
[6] Đức Cha Lambert, Bức tâm thư, 4.
[7] x. Hội đồng Giám mục Việt Nam, Đức cha Pierre Lambert de La Motte, 311-312.
[8] Hiến chương, Điều 4: Sứ mạng dòng Mến Thánh Giá.
[9] Ibid., Điều 57: Kinh nguyện nội tâm.
[10] Ibid., Điều 58: Tôn thờ Thánh thể và Thánh tâm.
[11] Ibid, Điều 64: Lời kinh hướng về Đức Kitô Chịu-Đóng-Đinh.
[12] x. Essential Elements in the Church teaching on Religious life – Các yếu tố chính của giáo huấn Giáo hội về đời sống dòng tu, 28.
[13] Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận, Đường Hy Vọng, 127.
[14] Đức Cha lambert, Thư gửi Cha Simon Hallé, 20.
[15] x. Christus Vivit (Đức Kitô đang sống), 155.
[16] x. Renè Voillaume, Đời sống tu trì, bản dịch của Vũ Văn Tự Chương, Hà Nội: Tôn Giáo, 2015, 192.
[17] Evangelii Gaudium (Niềm vui Tin Mừng), 262.
